Zwolnienie lekarskie pracownika – co warto wiedzieć?

Każda osoba pozostająca w stosunku pracy ma prawo do otrzymania wynagrodzenia chorobowego za czas niezdolności do pracy. Niezbędne jest jednak spełnienie pewnych warunków. Kto i jak może korzystać z tzw. „L4” oraz jaka jest wówczas wartość wynagrodzenia?

Zwolnienie lekarskie – podstawowe informacje

Zwolnienie lekarskie to dokument, który wystawia lekarz w przypadku czasowej niezdolności do wykonywania obowiązków zawodowych. W grudniu 2018 roku w życie weszły zwolnienia elektroniczne, które od razu trafiają do systemu, bezpośrednio przekazując informację o zwolnieniu lekarskim pracownika do pracodawcy oraz ZUS-u. Pracodawca nie może nakazać osobie zatrudnionej wykonywania pracy podczas trwania zwolnienia. W wyjątkowych sytuacjach L4 może zostać wystawione z datą wsteczną maksymalnie do trzech dni. Jeżeli w wewnątrzzakładowym regulaminie nie przewidziano wyższej kwoty, chory pracownik może otrzymać 80% wynagrodzenia. Jeśli jednak niezdolność do pracy wynika z choroby w trakcie ciąży bądź z wypadku w drodze do lub z pracy, ma on prawo uzyskać pełne wynagrodzenie. Możliwość otrzymania 100% wynagrodzenia przypada także w przypadku, gdy zatrudniony poddaje się badaniom lekarskim dla kandydatów na dawców tkanek, narządów i komórek, lub jest bezpośrednio po ich pobraniu.

Zwolnienie lekarskie a wynagrodzenie chorobowe

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje osobie zatrudnionej za każdy dzień niezdolności do pracy – również za dni wolne od pracy. Może otrzymać je każdy pracownik, który z powodu choroby nie jest w stanie wykonywać obowiązków zawodowych przez pierwsze 33 dni niezdolności w roku kalendarzowym. Jest to jednak możliwe dopiero po 30 dniach nieprzerwanego okresu zatrudnienia – wliczając w niego również poprzednie okresy, jeśli przerwa między nimi nie była dłuższa niż 30 dni. W przypadku osób po 50. roku życia wynagrodzenie przysługuje im natomiast przez pierwsze 14 dni niezdolności do pracy. Jeżeli podczas roku kalendarzowego pracownik nie jest zdolny do pracy dłużej niż przez 33 dni, od 34. dnia otrzymuje nie wynagrodzenie, a zasiłek chorobowy. Osoby w wieku powyżej 50 lat otrzymują go po 15. dniu niezdolności do pracy. Wynagrodzenie chorobowe wypłacane jest przez pracodawcę, z kolei zasiłek wypłaca sam ZUS. W trakcie pobierania wynagrodzenia chorobowego osoba zatrudniona nie opłaca składek społecznych ZUS. Pracodawca powinien jednak złożyć do ZUS razem z raportami ZUS DRA i ZUS RCA również raport ZUS RSA. Ostatni druk zawiera informacje o okresie przerwy w opłacaniu składek oraz o wypłaconych świadczeniach.

Co może robić pracownik podczas zwolnienia lekarskiego?

Pracownik przebywający na tzw. L4 ma obowiązek stosowania się do związanych z nim reguł – zgodnie z prawem może on również zostać w każdej chwili skontrolowany. To, co chory może robić w trakcie zwolnienia, zależy od kodu wpisanego w dokumencie. W przypadku „1” należy bezwzględnie przebywać w domu, z wyjątkiem wizyty lekarskiej, wyjścia do apteki czy pobytu w szpitalu. Jeżeli na L4 widnieje symbol „2”, chory ma prawo udać się także m.in. do sklepu lub na spacer. Osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim w żadnym wypadku nie może jednak wykonywać pracy zarobkowej, wyjeżdżać na wakacje czy przeprowadzać remontów. Zwolnienie lekarskie może trwać do 182 dni, jednak indywidualny czas jego trwania określa sam lekarz. Wyjątek stanowią kobiety w ciąży i osoby chorujące na gruźlicę – wówczas jest to maksymalnie 270 dni.